Fransız, Türk'ün üç katı benzin ve motorin alabiliyor

Bir güne daha akaryakıt zamlarıyla başladık. Sabah saatlerinde haber ajanslarının geçtiği bilgiye göre benzine 12 kuruş, motorine ise 17 kuruş zam yapıldı. Buna göre 31 Ekim 2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere İstanbul'da benzinin litre fiyatı 5.50 TL'ye, motorinin fiyatı ise 4.93 TL'ye yükseldi. Türkiye'de vaziyet böyleyken Fransa'da Ekonomi & Finans Bakanlığı'nın yayınladığı akaryakıt fiyatlarına (prix des carburants en France) nasıl acaba diye merak edip bir bakayım dedim. Paris'in 15. bölgesindeki Grenelle Bulvarı'ndaki, aynı zamanda Eyfel Kulesine 1 km mesafedeki, Total istasyonunda kurşunsuz 95 oktan benzin fiyatı 1.47 euro, motorinin fiyatı ise 1.39 euro.

EURTRY kurunu kullanarak TL cinsinden değerini hesaplamayacağım çünkü karşılaştırmada yerleşikler için hiçbir anlamı yok. Çoğu insan ilk iş euro fiyatını TL'ye çevirip karşılaştırma yapıyor. Bu son derece yanlış çünkü bu kıyasa göre Türkiye'de gelir elde edip Fransa'da harcaması gerekiyor. Ki düşününce bunun olasılığının ne kadar düşük olabileceğini tahmin edebilirsiniz.

*

Öyleyse biz neye bakacağız? Türkiye'de gelir elde edip Türkiye'de harcayan ile Fransa'da gelir elde edip Fransa'da harcayan asgari ücretlilerin net maaşlarıyla maksimum ne kadar litre benzin ve motorin alabileceğine bakacağız. Turist arbitrajlarının peşinde koşup şaşmayacağız.

*

Ay sonu asgari ücretlilerin net elinde kalan maaşları;

Fransa'da 1.153 euro
Türkiye'de 1.404 TL

Yani bir asgari ücretli çalışan Fransız aylık maaşı ile 785 litre benzin ve 829 litre motorin satın alabilirken asgari ücretle çalışan bir Türk aylık maaşı ile 255 litre benzin ve 284 litre motorin satın alabiliyor.

Akaryakıttan alınan vergide AB ortalamasının %58, Türkiye'de ise bu rakamın %60 olduğunu dikkate aldığımızda meselenin fiyatlardan ziyade gelirin düşüklüğü ve TL'nin değer kaybı ile daha yakından alakalı olduğunu düşünüyorum.

*

Son olarak vergi oranları ve akaryakıt fiyatlarının sabit olduğunu kabul edip asgari ücretli bir Fransız kadar litre akaryakıt alabilmemiz için 4.086 TL ile 4.317 TL arası bir net maaşa sahip olmanız gerekiyor.